دال بتنی یا سنگدال بتنی و یا اسلب بتنی یکی از انواع قطعات بتنی است که در سقف و کف یک ساختمان و یا سازه به عنوان درپوش، سقف، فونداسیون و غیره به کار می رود. دال بتنی به صورت پیش ساخته یا درجا تولید می شود که هر یک دارای کاربری مخصوص به خود است، همچنین ابزار و روش های تولید مخصوص به خود را نیاز دارد. استفاده از دال بتنی باعث کاهش هزینه و همزمان مقاوم سازی بنا می شود. از این رو در طول زمان معایب آن شناسایی و انواع جدید آن به تولید رسیده است. در ادامه مقاله با تعریف دال بتنی و انواع آن آشنا خواهیم شد.
نمای ساختمان اولین چیزی است که توجه را به خود جلب می کند. نما بیرونی ترین لایه ساختمان است و نقش مهمی در زیبایی ساختمان و شهر ایفا می کند. ابتدایی ترین و مهم ترین نقشی که نما در ساخت اولین خانه ها داشت این بود که علی رغم حفاظت ساکنین خانه در برابر عوامل جوی و اقلیمی ، نور و تهویه لازم را برای آنها فراهم سازد. در ایران در قرن 200 هجری شمسی و پس از آنکه نقش مذهب در میان ایرانیان پر رنگ تر شد برای نشان دادن هرچه بیشتر احترام به بزرگان مذهب طراحی دیوارها و نماهای بیرونی مکان های مقدس شکل دیگری به خود گرفت. طراحی گنبدهای مساجد، استفاده از طرح های هندسی برای مکان های زیارتی ، استفاده از سنگ های قیمتی با برش های متفاوت و گچ بری های بسیار هنرمندانه از جمله تغییراتی بود که در معماری آن برهه از تاریخ ایران ایجاد شد.
صنعت ساخت و ساز ساختمان که تولید مصالح ساختمانی و ارائه خدمات ساختمان سازی را در برمیگیرد، به عنوان یک نیروی محرک در اقتصاد ملی کشورها عمل می کند همچنین قیمت و کیفیت مصالح ساختمانی عواملی موثر برای رقابت در این بازار هستند. هرچه صنعت ساخت و ساز رونق بیشتری داشته باشد کلیه صنایع مرتبط به آن از رونق بیشتری بهره می برند. انتخاب مصالح ساختمانی به عوامل مختلفی از جمله اقلیم و نوع سازه بستگی دارد و می تواند براساس شرایط موجود از انواع طبیعی، مصنوعی، خام یا ترکیبی از اینها انتخاب شود. همچنین ویژگی های منحصر به فرد هر دسته از این مصالح ساختمانی باعث می شود که هریک در قسمت های مختلفی از ساختمان به کار روند.
روان کننده و فوق روان کننده بتن که با نام کاهنده آب بتن (concrete plasticizer) نیز شناخته میشوند، ترکیبات پلیمری ارگانیک یا مخلوطی از ترکیبات پلیمری ارگانیک و غیر ارگانیکی مشخصی هستند که همان طور که از نامشان پیداست باعث می شوند بدون آنکه بتن خواص خود را از دست دهد روان شدگی (اسلامپ) بیشتری داشته باشد. قبل از استفاده از روان کننده ها استفاده بیش از حد آب برای روان کردن بتن باعث افت کیفیت آن می شد اما وقتی استفاده از اولین روان کننده های بتن در دهه پنجاه میلادی رایج شد تحولی بزرگ در صنعت بتن رخ داد و علاوه بر کاهش مصرف آب مزایای زیادی به بتن ها اضافه شد.
موزاییک پلیمری یا بتن پلیمر شده کفپوشی است که در دسته محصولات سنگ مصنوعی فوق متراکم قرار می گیرد و در حقیقت نوعی بتن خود متراکم است که این تراکم را از طریق فرآیند پلیمریزاسیون (رزین سنگ مصنوعی و یا رزین پلیمری) بدست می آورد. ترکیبات پلیمری و افزودنی های شیمیایی (رزین سمنت پلاست) چسبندگی بین تمام اجزاء را ایجاد کرده و مقاومت موزاییک پلیمری را زیاد می کند و همچنین رنگدانهها که مقاوم در برابر اشعه ماوراء بنفش و محیط های قلیایی می باشند رنگ مورد نظر را به موزاییک پلیمری میدهند. کفپوش های پلیمری به دلیل جذب آب پایین و تراکم بالا اجزا مقاومت بسیار بالایی در آب و هوای سرد(بهترین کفپوش برای شرایط جوی ومناطق سرد) و وضعیت یخبندان دارند.
واش بتن از عبارت Washed Concrete به معنای بتن شسته گرفته شده. موزاییک واش بتن که در فارسی به آن موزاییک شسته یا موزاییک سنگ برجسته هم گفته میشه یک نوع کفپوش بتنی دکوراتیوِ که از ترکیب بتن با سنگدانه های رنگی و همچنین افزودنی های بتن مثل روان کننده و چسب بتن تولید میشه و در مرحله آخر تولید، سطحش با آب و ترکیب انواع خاصی از اسید شسته میشه به شکلی که سنگ های داخل واش بتن به میزان معینی مشخص شوند. واش بتن ها علاوه بر ظاهر زیبا و تنوع رنگی بسیار زیاد، مقاومت بالایی دارند، ضد لک هستند و مراقبت زیادی لازم ندارند. طیف وسیع رنگ های واش بتن به دلیل تنوع رنگ سنگ های ریز و درشتی هست که داخلش استفاده میشه، جدای از آن موزاییک ها بسته به میزان شسته شدن و یا ساب خوردن برجستگی سنگ هاشون، بافت واش بتن را متفاوت می کنند یعنی هر چقدر موزاییک واش بتن بیشتر شسته بشه بیشتر سنگ هاش بیرون میزنه و برعکس هر چقدر کمتر ساب بخوره سنگ هاش کمتر بیرون میزنه. جالبه بدونیم تو دهه های اخیر تقاضا برای خرید واش بتن بسیار زیاد شده که دلیل آن هم خواص طبیعی و بافت الهام گرفته شده از طبیعت و همچنین تنوع رنگی زیاد واش بتن هاست.
در حالت کلی پنج نوع سیمان پرتلند برای کاربردهای ساختمانی وجود دارد، سیمان پرتلند تیپ یک یا سیمان معمولی، سیمان پرتلند تیپ دو یا سیمان متوسط یا پرتلند اصلاح شده، سیمان پرتلند تیپ سه یا سیمان زودگیر، سیمان پرتلند تیپ چهار یا سیمان دیرگیر یا پرتلند کم حرارت و همچنین سیمان پرتلند تیپ 5 یا سیمان ضد سولفات.
آجر نسوز نما یکی از پرکاربردترین نوع آجرها در صنعت ساختمان می باشد که از خاک نسوز و خاک چینی در کوره با دماهای بالا ساخته میشود. آجر نسوز نما به دلیل ساختار با دوام، ظاهر زیبا و همچنین تنوع رنگ همواره مورد توجه طراحان و معماران واقع می گردد. آجرهای نسوز نما علاوه بر کاربرد در نمای بیرونی ساختمان دارای کاربردهای وسیعی در ساخت نما و دکوراسیون داخلی و همچنین کف سازی محوطه دارد. مقاومت بالا در برابر فشار، مقاومت حرارتی، کیفیت ماندگار و عدم تاثیر پذیری از شرایط محیطی از دلایلی است که سبب شده آجر نسوز نما در صنعت ساختمان همیشه جزو اولین انتخاب باشد. استفاده از آجر نسوز نما باعث میشود نمای ساختمان سال ها زیبا و جذاب باقی بماند. آجر نسوز دارای رنگ بندی بسیار متنوعی می باشد که آجر نسوز قرمز، آجر نسوز زرد، آجر نسوز قهوه ای، آجر نسوز مشکی، آجر نسوز سفید و آجر نسوز کرم از جمله رنگ های پر طرفدار آجرهای نسوز نما می باشند.
موزاییک، قطعه ای بتنی و پیش ساخته با ساختار متراکم و فشرده است، که به تعبیری دیگر نیز می توان چنین گفت کف پوشی ست با بن مایه بتن که تراکم خود را از طریق فشار پرسی (پرس خشک یا پرس تر) بوسیله دستگاه پرس و یا از طریق لرزش بوسیله ویبراتور (دستگاه لرزاننده) به دست می آورد. موزاییک از موادی همچون سیمان، آب، ماسه، سنگدانه (ریگ) رنگی، پودر سنگ، رنگ و دیگر افزودنی ها جهت مقاومت و چسبندگی بیشتر تشکیل می شود. موزاییک ها با توجه به کاربرد در ابعاد و طرح های گوناگون تولید و در مارکت به فروش می رسد. موزاییک یکی از پر کاربردترین مصالح ساختمانی می باشد.
بهترین انتخاب جهت کفسازی حیاط و پیاده رو هدف از كفسازى به وسیله کفپوش بتنی و موزاییک بتنی ، به وجود آوردن سطحى هموار است كه بتواند نيازها و خواستههاى مصرف كننده را برآورده نمايد. البته شكل و جنس آن به نوع كاربرى آن بستگى دارد. به عنوان نمونه كف سرويسها در طبقات فوقانى ساختمان و كف زير زمينها و سالنها، پارکینگ ها و محوطه حیاط و پیاده و... با يكديگر تفاوت داشته و شرايط ويژهى خود را دارد. بايد دقت شود كه كفسازى با مصالحى صورت گیرد كه بتواند وزن خود را به خوبى تحمل نموده و سطح رويى آن بتواند در مقابل سايش مقاومت نمايد.